Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED) była partią marksistowsko-leninowską, która powstała w 1946 roku w wyniku przymusowego zjednoczenia SPD i KPD w sowieckiej strefie okupacyjnej Niemiec i czterosektorowego Berlina, a następnie rozwinęła się pod wpływem sowieckim w utworzona w 1949 r. kadra i partia państwowa NRD przekształciła ją w państwo robotniczo-rolnicze. Ponieważ konstytucja NRD z 1968 r. przewidywała roszczenia SED do przywództwa, a jej kadra nomenklaturowa przenikała do organów wszystkich trzech władz: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, ustrój polityczny NRD był de facto jednopartyjny. . Oprócz SED istniało kilka partii blokowych, które miały stworzyć pozory demokracji wielopartyjnej.

W toku przemian i pokojowej rewolucji w NRD w latach 1989/90 SED utraciła pozycję partii rządzącej, przyjęła nowy program i w grudniu 1989 r. początkowo zmieniła nazwę na Socjalistyczną Partię Jedności Niemiec – Partię Demokratycznego Socjalizmu (SED-PDS). 4 lutego 1990 r. przekształciła się w Partię Demokratycznego Socjalizmu (PDS). W 2007 roku wyłoniła się z niej partia Die Linke, łącząc się z Work & Social Justice – Die Wahlalternative (WASG).