Witam wszystkich, przedmiotem aukcji jest nowa, sprowadzona z Grecji ikona Matki Bożej „Hodegetria” zwanej też jako Matka Boża "Przewodniczka" lub "Wskazująca Drogę". Obraz zakupiono nieopodal klasztorów Meteora, jednego z najświętszych w Grecji miejsc.

Ikona jest ręcznie wykonana na desce o grubości 2 cm. Wizerunek Matki Bożej przeniesiono przy użyciu wysokiej jakości techniki bezpośrednio na płótno na podkładzie z płatków złota, a całość przyklejono do deski. Obraz wykończono ręcznie bordową farbą malarską. Deska posiada charakterystyczne dla ikon wgłębienie wokół wizerunku, nadające efekt trójwymiarowy. Z tyłu ikona posiada wieszak, dzięki czemu można ją szybko powiesić na ścianie oraz wysuwany stojak, po rozłożeniu którego ikona samodzielienie stoi na powierzni płaskiej, doskonale się prezentując.

Z tyłu umieszczony certyfikat poswiadczający ręczne wykonanie oraz zgodność z restrykcyjnymi kanonami ikonopisarstwa.

Obraz zapakowany jest w eleganckie bordowe pudełko. Doskonała na prezent dla księdza, komunię lub do domowego ołtarzyka.

Wizerunek zgodny z bizantyjskimi kanonami ikonopisarstwa, stanowi wierną kopię oryginalnego działa stworzonego przed wiekami przez greckich mistrzów.

Obraz Matki Bożej "Hodegetria" jest czczony w Kościele Katolickim, jak i prawosławnym.

Według tradycji pierwszym ikonografem był święty Łukasz z Antiochii, ewangelista, który namalował na desce wizerunek Marii z Dzieciątkiem na ręku. Ikonę podarował wraz z Ewangelią Teofilowi wymienionemu w przedmowie do Ewangelii (<em>...dostojny Teofilu...</em>) i w prologu do Dziejów Apostolskich. Teofil był prawdopodobnie wysokim urzędnikiem rzymskim.

Po śmierci Teofila ikona powróciła do Jerozolimy, gdzie została odnaleziona przez Eudokię, żonę cesarza Teodozjusza II, która w latach 436–437 odbywała podróż do Ziemi Świętej. Eudokia kupiła tę ikonę i odesłała ją do Konstantynopola w darze dla siostry cesarza, Pulcherii. Pulcheria umieściła ją w ufundowanym przez siebie w dzielnicy portowej kościele klasztornym <em>Ton Odigon – dla Przewodników</em>. W klasztorze mieszkali i pracowali mnisi – przewodnicy i opiekunowie niewidomych. Według innych przekazów chodzi, może jednocześnie, o świątynię, służącą za miejsce modlitw marynarzom i rybakom. Hodigitria to łacińska transliteracja greckiego „η οδηγήτρια”, czyli „wskazująca drogę”.

W Bizancjum ikona Bogurodzicy zasłynęła wieloma cudami, stała się świętością i talizmanem chroniącym od złego. Była także patronką podróżujących i opiekunką ociemniałych. Przetrwała w ukryciu okres ikonoklazmu. W IX w. wykształcił się dokładnie opracowany wzór ikonograficzny wizerunku Maryi – hodegetrii – i stał się przykładem dla licznych kopii. Ikonę zniszczyli prawdopodobnie Turcy w 1453 roku po zdobyciu Konstantynopola. Według aktualnej i dominującej tradycji greckiej oryginał ikony znajdował się w monastyrze Sumela, w Poncie, gdy w Konstantynopolu zniszczeniu uległa jego kopia. Aktualnie owa ikona <em>Przenajświętszej z Sumeli (Panagia Sumela)</em> stanowi cel masowych pielgrzymek do miejscowości <em>Kastania</em>, w greckiej prowincji Macedonii Centralnej[1].

Jedne z najstarszych zachowanych przedstawień tego typu znajdują się w ewangeliarzu Rabbulasa, na freskach w Bawit, w zabytkowych świątyniach armeńskich z VI wieku[potrzebny przypis]. Według tradycji greckiej, najstarsza jest wspomniana ikona z Sumeli, mająca pochodzić z I w n.e., obecna na górze Mela od co najmniej 386 r.

Wzór ikonopisarski.

Hodegetria to najbardziej rozpowszechniony w Polsce wizerunek maryjny. Najważniejsze przykłady polskich hodegetrii to Matka Boża Częstochowska czy znane w kościele prawosławnym i na Podlasiu Supraska Ikona Matki Bożej oraz czczona na Grabarce Iwierska Ikony Matki Bożej.

Maryja ukazana jest frontalnie, najczęściej w półpostaci. Czasem w pełnej figurze: siedząca na tronie lub stojąca. Nie widać u niej matczynej poufałości w stosunku do Syna. Głowę trzyma prosto, lekko zwróconą w kierunku Chrystusa, rzadziej – pochyloną nieznacznie ku Chrystusowi. Na lewym ramieniu trzyma Dzieciątko, dostojnym gestem prawej dłoni z długimi palcami wskazując na nie. Może to być gest prezentacji – wskazania ludziom Syna Bożego lub gest postawy służebnej – przedstawienie Synowi wiernego ludu.

Chrystus znajduje się w pewnym oddaleniu od twarzy Matki, patrzy prosto przed siebie i ukazuje całe swe oblicze. Rzadziej ma głowę lekko obróconą w prawo. Wznosi prawą dłoń w geście błogosławieństwa, a w lewej dłoni trzyma zwój (od XVI w. także księgę lub kulę). Chrystus nie jest tutaj niemowlęciem, występuje w ikonograficznym typie Chrystusa – Emmanuela, ma twarz dojrzałego, inteligentnego człowieka. Ubrany jest w biały chiton i narzucony nań purpurowy, często przetykany złotem himation.

Ikona hodegetrii ukształtowała się ostatecznie w Bizancjum. Przebija z niej stosowany w cesarskim pałacu porządek, składający się z oficjalnych ceremonii, a ukrywający wszelkie wyrażenia uczuć, ukazujący jedynie świętość i godność władzy cesarskiej. Taka majestatyczna obojętność i brak przejawów ludzkich uczuć przyjęte zostały na wiele wieków jako najbardziej obowiązujące na dogmatycznej ikonie Boskiego Macierzyństwa, jaką jest Bogarodzica z Chrystusem-Emmanuelem.