Opis
Grzegorz Petryszak
Łużyce. Po polskiej i niemieckiej stronie Nysy. Przewodnik krajoznawczy
ISBN: 978-83-8122-056-9 208 stron, plus 16 stron barwnych (31 zdjęć), 100 ilustracji czarno-białych, 45 mapek i planów, okładka miękka ze skrzydełkami, wewnątrz skrzydełek przeglądowa mapka Łużyc. Wydanie I. Pruszków 2022

Każdy Polak słyszał o Nysie Łużyckiej, rzece wyznaczającej zachodnią granicę naszego kraju, ale mało kto zastanawia się, skąd ten przymiotnik „łużycka” w jej nazwie. W powszechnym przekonaniu z Niemcami sąsiaduje na tym odcinku Dolny Śląsk. Nic bardziej mylnego! Po obu stronach granicy na Nysie leżą Łużyce — prastara kraina, przed z górą tysiącleciem zasiedlona przez czwarty, obok Polaków, Czechów i Słowaków, naród zachodniosłowiański — Serbów Łużyckich.

Historyczne Łużyce rozciągają się od Kwisy i Bobru na wschodzie po Łabę na zachodzie i od gór na granicy Czech na południu po południowe przedmieścia Berlina. Dziś Serbowie stanowią na tym teranie znikomą mniejszość i skupiają się głównie w kilkunastu mniejszych miejscowościach, ale wciąż uparcie podtrzymują swoją tożsamość, język i kulturę, mają swoje ośrodki kulturalne, muzea, czasopisma.

Opisywany w przewodniku teren ma wiele do zaoferowania także turystom mniej zainteresowanym problematyką narodowościową. Do czołowych atrakcji należą niewysokie, ale nadzwyczaj malownicze, usiane skałami Góry Żytawskie i jeszcze piękniejsza Szwajcaria Saksońska, pierwotna przyroda pociętego kanałami i odnogami rzecznymi Spreewaldu, transgraniczny Park Mużakowski wpisany na listę UNESCO oraz sąsiadujące z nim „pojezierze” złożone z wielobarwnych jeziorek powstałych na miejscu dawnej kopalni. Znacznie większe pojezierze utworzyły zalane wodą i zamienione w tereny rekreacyjne odkrywki węgla brunatnego na południe od Chociebuża. Nie do pogardzenia są też dla turysty pełne cennych zabytków miasta, takie jak Żagań po stronie polskiej czy Görlitz i Budziszyn po niemieckiej, a na zachodnim krańcu regionu — wspaniałe muzea i galerie Drezna oraz imponująca twierdza Königstein.

Spis treści:

O ŁUŻYCACH W SKRÓCIE

Co to są Łużyce

Nieco geografii

Ukształtowanie terenu i krajobrazHydrografia Przyroda Bogactwa naturalne i gospodarkaPodział administracyjny Ludność

Rys historyczny Łużyc

Najdawniejsze dziejeŁużyckie wojny Bolesława Chrobrego Łużyce pod panowaniem czeskim Łużyce w państwach niemieckich Łużyce w XX wieku

Łużyczanie dzisiaj

Czy Łużyczanie przetrwają?Język łużyckiDzieje kultury łużyckiej w skrócie

Kultura ludowa

Strój ludowy Budownictwo łużyckie Obyczaje i święta

GÓRNE ŁUŻYCE

Wschodnie krańce Górnych Łużyc

Góry IzerskieŚwieradów ZdrójZamek Czocha w LeśnejLubańOkolice Lubania

Na wschodnim brzegu Nysy Łużyckiej

BogatyniaRadomierzycePałac w KunowieSulików

Zgorzelec – Görlitz

Wspólna historiaPolski ZgorzelecNiemieckie GörlitzOkolice

Między Nysą Łużycką a Budziszynem

Klasztor cysterek Marienthal Żytawa Góry Żytawskie Oybin Jonsdorf i Großschönau Löbau (Lubij) Herrnhut (Ochranow) Obercunnersdorf Budziszyn (Budyšin, Bautzen) Kleinwelka – miejsce dla rodzin z dziećmi

Na zachód od Budziszyna

Rammenau Bischofswerda (Biskopicy)

Na północ od Budziszyna

Panschwitz-Kuckau (Pančicy-Kukow) Crostwitz (Chrósćicy) Rosenthal (Róžant) – Łużycka Częstochowa Neschwitz (Njeswačidło)Kamenz (Kamjenc) Hoyerswerda (Wojerecy, Wojrowice)Wittichenau (Kulow) Weissenberg (Biała Góra) Schleife (Slepe)

DOLNE ŁUŻYCE

Na północ od Borów Dolnośląskich

ŻagańŻaryIłowa

Atrakcje wokół Mużakowa

Park MużakowskiŁuk Mużakowa Wąskotorówką do ogrodu rododendronów

Na północnej rubieży Łużyc

LubskoDłużekBrody Gubin / GubenNeuzelle (Sławin)

Chociebuż i okolice

Chociebuż Drebkau (Drjowk) i IlmersdorfSłowiański gród Raduš (Raddusch) Pojezierze Łużyckie

Błota

Lübben (Lubin)Wyspy TropikalneLübbenau (Lubnjow)Lehde (Lědy) Burg (Bórkowy)Straupitz Zamek Drehna Luckau (Łukow)

NA BRZEGACH ŁABY

Drezno

Stare DreznoZwinger Pałac książęcyKatedra Świętej Trójcy i Plac Teatralny Północny skraj starówkiNowe Miasto Drezdeńskie polonica Dzielnice willowe Blasewitz i Loschwitz Na peryferiach Drezna

Saksońska Szwajcaria

Turystyka w Saksońskiej SzwajcariiPirna Rathen i okolice Stolpen Twierdza KönigsteinBad Schandau Hinterhermsdorf Przy granicy czeskiej

Skorowidz nazwisk

Skorowidz nazw geograficznych

Łużyce