Ojczyzna" była konspiracyjną organizacją niepodległościową, utworzoną w Poznaniu w końcu września 1939 r. z inicjatywy Kiryła Sosnowskiego - jednego z późniejszych założycieli Instytutu Zachodniego - i Witolda Grotta, pod patronatem ks. infułata Józefa Prądzyńskiego, w celu otoczenia opieką społeczeństwa ziem zachodnich oraz nawiązania kontaktu z Rządem polskim na emigracji i informowania go o sytuacji na tych terenach. Książka ukazuje historię organizacji w czasie II wojny światowej przez pryzmat zachowanych dokumentów i wspomnień oraz publikacji ogłoszonych w konspiracji. "Ojczyzna" zapoczątkowała tworzenie struktur Państwa Podziemnego w Wielkopolsce, potem rozszerzyła swe działania na środowisko wysiedleńców w Generalnym Gubernatorstwie, po wojnie zaś "wróciła" do Poznania, tworząc tutaj Instytut Zachodni, Zachodnią Agencję Prasową, Wydawnictwo Zachodnie. W zasadzie grupowała osoby z całych ziem wcielonych do III Rzeszy, jednakże wśród jej założycieli i przywódców zdecydowanie dominowali Poznaniacy. Choć "Ojczyzna" nie była organizacją liczną, ze względu na swój potencjał intelektualny i niezwykłą prężność działania odegrała wciąż niedocenianą rolę w podziemnym ruchu oporu, zwłaszcza w przygotowaniu przejęcia ziem poniemieckich we władanie polskie.