Nic tak nie orzeźwia i nie krzepi w upalny dzień w Indiach, jak kubek chłodnego lassi – tradycyjnej mieszanki jogurtu z wodą. Jedni wolą lassi słone i ostre, inni sięgają po te z dodatkiem mango lub cytryny. Lassi smakuje zaś wyjątkowo, kiedy jest podane w wyjątkowym naczyniu. Właśnie takim jest ten zabytkowy kubek pochodzący z Pendżabu – stanu w północnych Indiach.

Zdobione bogato pucharki tego rodzaju wytwarzane były niegdyś dla zamożnych Hindusów oraz na szczególne okazje (np. ważne święta) i stanowią przykład prawdziwej sztuki rękodzielniczej. Zajmują się nią rodziny kotlarzy, którzy przekazują sobie od wieków tajniki tego zawodu. Wiedza przekazywana jest ustnie z ojca na syna. Tworzone przez tych rzemieślników naczynia są wykonywane z miedzi, mosiądzu i innych stopów metali. Wg rzemieślników kontakt z nimi jest dobroczynny dla zdrowia.

Proces tworzenia polega m. in. na młotkowaniu metalowych blach, by nadać im odpowiednie krzywizny, a następnie formowaniu rozgrzanych elementów w celu nadania im kształtu dzbanów, talerzy, garnków na mleko i wodę czy naczyń rytualnych. Kotlarze potrafią kontrolować właściwą temperaturę w trakcie obróbki używając wkopanych w ziemię, małych piecyków na drewno, które wspomagane są ręcznymi miechami. Naczynia są ręcznie polerowane, a wzory wykonywane poprzez rycie i wybijanie wgnieceń w metalu.

Metaloplastyka jest nie tylko pracą kotlarzy, ale także ich stylem życia, sposobem określania struktury rodzinnej i ustalania statusu w hierarchii społecznej miejsca, gdzie żyją.
Prawdziwymi mistrzami pendżabskiej metaloplastyki są przedstawiciele Thathera – rzemieślniczej kasty hinduistycznej i sikhijskiej, która specjalizuje się w wytwarzaniu naczyń z miedzi, mosiądzu i brązu. Thathera dzieli się na 47 klanów i wywodzi swoje pochodzenie od Śri Maharajy Sahasrarjuna. W roku 2014 rzemiosło Thathera z Jandiala Guru zostało wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Popularne w Indiach techniki zdobienia metalu to m.in. tzw. bidri oraz damaskinaż. W przypadku zapożyczonego od Persów bidri wzory powstają poprzez inkrustowanie naczynia poprzez rozklepywanie drutu z innego metalu w wyryte rowki. Damaskinaż z kolei polega na rytowaniu powierzchni i grawerowaniu lub trawieniu na niej ornamentów, a następnie polerowaniu przedmiotu.

Ten konkretny, stary egzemplarz mosiężnego pucharka na lassi stanowił najprawdopodobniej część większego zestawu. Na jednym z boków znajduje się delikatne wgniecenie (być może powstało w trakcie weselnej zabawy?). Unikalne naczynie posiada oryginalny, roślinny ornament. Po bliższym przyjrzeniu się można tu podziwiać rytowane wzory oraz piękne, delikatne motywy powstałe przy użyciu techniki puncowania (wybijanie sekwencji punktów tzw. puncą).

Naczynie doskonale prezentuje się jako indywidualna dekoracja. Może też stanowić stylowe dopełnienie większej kolekcji. A dzięki grubości metalu i odpowiednim proporcjom świetnie utrzymuje temperaturę chłodnego lassi…

Rozmiary:
Wysokość: 10 cm.
Średnica górna: 6,8 cm.
Średnica dolna: 4,2 cm.