Baran, Adam F. (1968- ): Walka o kształt harcerstwa w Polsce (1980-1990). Niepokorni i niezależni.

Wydanie pierwsze. First edition.

Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN; Oficyna Wydawnicza Rytm, © 2007. ISBN 978-83-7399-251-1, 978-83-60580-00-4.

25 cm, oprawa twarda oryginalna, 549,[1] s. HB, Fine as New. Stan idealny, książka jak nowa.

Masa egz.: 1040 g.

Autor ukazuje działalność harcerskich środowisk „niepokornych” (działających jawnie, niezależnie od władz i wbrew statutowi organizacji w ramach Związku Harcerstwa Polskiego) i „niezależnych” (podejmujących jawne działania harcerskie i skautowe poza Związku Harcerstwa Polskiego), na przestrzeni lat 1980-1990 w Polsce. Autor podejmuje próbę pełnego odtworzenia najważniejszych wydarzeń, ustalenia rzeczywistych struktur, form podjętej działalności oraz inicjatorów, liderów poszczególnych środowisk i wybranych przez te struktury władz krajowych. Opisuje także etapy kształtujących się relacji „niepokornych” i „niezależnych” z opozycją (np. NSZZ „Solidarność”) i szczegółowo z Kościołem katolickim. Autor podejmuje ocenę działań komunistów wobec nielegalnej działalności harcerskiej - w stanie wojennym i w okresie późniejszym, aż po „okrągły stół” i nowelizację prawa o stowarzyszeniach (marzec 1990 r.). Ustala też wzajemne relacje międzyśrodowiskowe „niepokornych” i „niezależnych” oraz ich strategię wobec oficjalnego, krajowego ZHP, a także władz Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju (z siedzibą władz w Londynie) i światowego skautingu. Opisuje także pionierską działalność tych struktur wobec Polaków żyjących w ZSRR i ich pomoc w odrodzeniu się polskiego harcerstwa na Litwie, Łotwie, Białorusi i Ukrainie. Treść tej pracy oparta jest głównie na archiwaliach krajowych i zagranicznych, wielu relacjach osobowych, prasie drugiego obiegu i wydawnictwach oficjalnych.

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. W okresie pierwszej „Solidarności” (1980-1981)

- 1.1. Kręgi Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego (X 1980 - IV 1981)

- - 1.1.1. Powstanie Porozumienia Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego

- - 1.1.2. Działalność w ramach Porozumienia Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego

- - 1.1.3. Rozwój strukturalny i próby legalizacji Porozumienia KIHAM

- - 1.1.4. Porozumienie KIHAM wobec VII Zjazdu Związku Harcerstwa Polskiego

- 1.2. Niezależny Ruch Harcerski (kwiecień - grudzień 1981)

- - 1.2.1. Wystąpienie KIHAM „Zawisza” z ZHP i utworzenie Niezależnego Ruchu Harcerskiego

- - 1.2.2. Budowa ogólnopolskich struktur Niezależnego Ruchu Harcerskiego i zrębów organizacji

- - 1.2.3. Sytuacja Niezależnego Ruchu Harcerskiego w pierwszych tygodniach stanu wojennego

- 1.2. Inicjowanie innych, alternatywnych do ZHP form działalności harcerskiej

- Rozdział 2. W czasie „wojennym” i „powojennym” (1981-1988)

- 2.1. Kościół katolicki wobec niepokornej i niezależnej działalności harcerskiej

- - 2.1.1. Budowa i rozwój struktur duszpasterstwa harcerskiego

- - 2.1.2. Krajowe Duszpasterstwo Harcerek i Harcerzy

- 2.2. Charakterystyka działalności niejawnego Ruchu Harcerskiego

- 2.3. Charakterystyka działalności niezależnych środowisk, drużyn i organizacji harcerskich

- - 2.3.1. Główne ośrodki niezależnej pracy harcerskiej

- - - 2.3.1.1. Harcerska Służba Liturgiczna - Harcerski Ruch Liturgiczny („Ruch Zawiszacki”)

- - - 2.3.1.2. Promieniści w Lublinie

- - - 2.3.1.3. Grupa Apostolska „Betania” w Trzebini („Luzarowcy”)

- - - 2.3.1.4. Niezależny Harcerski Ruch Liturgiczny w Lublinie

- - - 2.3.1.5. Polska Organizacja Harcerska

- - - 2.3.1.6. I NDH „Bór” im. płk. Lisa-Kuli w Stalowej Woli

- - - 2.3.1.7. Szczep Harcerski „Leśne Plemię” w Rozwadowie-Stalowej Woli

- - - 2.3.1.8. Polskie Bractwo Skautowe w Warszawie i Krakowskie Bractwo Skautowe

- - - 2.3.1.9. Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej w Trójmieście

- - - 2.3.1.10. Inne środowiska, drużyny i struktury niezależne

- - 2.3.2. Niezależny harcerski ruch wydawniczy

- - 2.3.3. Spór o drogę odrodzenia harcerstwa w Polsce

- Rozdział 3. W dobie „okrągłego stołu” i zmierzchu PRL (1989-1990)

- 3.1. Powołanie i działalność Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej

- - 3.1.1. Negocjacje dotyczące harcerstwa w czasie rozmów „okrągłego stołu”

- - 3.1.2. Powołanie organizacji oraz wyniki I Walnego Zjazdu Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej

- - 3.1.3. Budowa struktur organizacyjnych ZHR i poszukiwanie sojuszników

- - 3.1.4. W drodze do prawnej legalizacji Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej

- 3.2. Rozłam w krajowym ZHP i odrodzenie struktur Związku Harcerstwa Polskiego-1918

- - 3.2.1. Działalność Komitetu Odrodzenia ZHP-1918

- - 3.2.2. Budowa Organizacji Harcerek i Organizacji Harcerzy ZHP-1918

- - 3.2.3. Razem z Krajowym Komitetem Odrodzenia Związku Harcerstwa Polskiego

- 3.3. Działalność innych niezależnych oraganizacji harcerskich i skautowych

- - 3.3.1. Przekształcenie Harcerskiego Ruchu Liturgicznego w Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”

- - 3.3.2. Polska Organizacja Harcerska po „okrągłym stole”

- - 3.3.3. Hufiec Harcerzy „Dęby”, NKIH „Leśna Szkółka” i OMU „Płast”

- Rozdział 4. Reaktywowanie harcerstwa polskiego na Wschodzie

- 4.1. Praca koncepcyjna w ramach niejawnego Ruchu Harcerskiego (1985-1989)

- 4.2. Inicjatywy wschodnie ZHP-1918 i POH w latach 1989-1990

- 4.3. Geneza powstania referatu „Wschód” Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej

- Rozdział 5. Odnowienie formalnych kontaktów ze światowym skautingiem

- Podsumowanie; Bibliografia; Indeks osób.

Baran Walka o kształt harcerstwa w Polsce 1980 1990 Niepokorni i niezależni Solidarność Kręgi Instruktorów Harcerskich Małkowskiego KIHAM Niezależny Ruch Harcerski Zawisza ZHP stan wojenny Krajowe Duszpasterstwo Harcerek i Harcerzy Ruch Harcerski Harcerska Służba Liturgiczna Liturgiczny Zawiszacki Luzarowcy Polska Organizacja Leśne Plemię Polskie Bractwo Skautowe Rzeczypospolitej Związek Harcerstwa Polskiego harcerstwo waa0380