Książka ukazuje podobieństwa i różnice w doświadczeniu religijnym, bazując na prowadzonym w latach 1972-2015 dialogu bilateralnym pomiędzy Kościołem katolickim a wspólnotami zielonoświątkowymi.
Doświadczenie religijne, stające się udziałem wiernych wspólnot biorących udział w dialogu, zależne jest od wyznawanej wiary, która owo doświadczenie normuje. Do podobieństw, jakie charakteryzują jej podstawowe elementy w obu tradycjach, należą: przyjęcie Pisma Świętego jako źródła Objawienia, wiara w Trójcę Świętą oraz uznanie zbawczej roli Chrystusa.
W kwestii inicjacji chrześcijańskiej, wspólnoty zielonoświątkowe, opowiadając się za celebracją chrztu poprzez zanurzenie, nie uznają katolickiej praktyki chrztu niemowląt. Obaj partnerzy rozmów upatrują konieczność chrześcijańskiej formacji oraz składania świadectwa o swojej wierze. Szeroki wachlarz podobieństw widoczny jest w aspekcie charyzmatycznych doświadczeń religijnych: glosolalii, proroctwa, rozeznawania duchów, a zwłaszcza w fenomenie chrztu w Duchu Świętym. Katolickie wspólnoty charyzmatyczne bowiem kładą duży nacisk na otwarcie się na działanie Ducha Świętego, które przejawia się w otrzymanych charyzmatach. Takim otwarciem charakteryzują się również wspólnoty pentekostalne. Obie tradycje dostrzegają również konieczność przynależności chrześcijan do lokalnych społeczności wiernych, gdzie celebrowany jest swoisty dla każdej z tradycji kult Boży. Dla katolików najważniejsza w tym aspekcie jest Eucharystia, natomiast chrześcijanie pentekostalni większą wagę przykładają do zwiastowania Ewangelii. Kult sprawowany w Kościele lokalnym obejmuje także kwestie związane z modlitwą o uzdrowienie, którą wobec powszechności doświadczania cierpienia i chorób wielu uznaje za konieczną. Formy praktykowanej posługi uzdrawiania w obu tradycjach odznaczają się pewnymi elementami wspólnymi.
Oprócz wielu podobieństw, jakie charakteryzują doświadczenie religijne przeżywane w omawianych konfesjach, obecne są także pewne różnice, które wypływają z odmiennych założeń doktrynalnych. Różnice te w perspektywie ekumenicznej nie są tak istotne jak podobieństwa, chociaż mowa jest o nich na poszczególnych etapach rozwiazywania problemów pracy.
Końcowe wnioski recenzji pracy doktorskiej, na podstawie której powstała książka:
Dysertacja ks. Mariusza Kocoła (…) jest aktualnym, oryginalnym a przede wszystkim wnoszącym wkład do teologii studium dogmatyczno-ekumenicznym. Doktorant poszerzył ekumeniczną perspektywę teologii dogmatycznej o pentekostalny aspekt. Dysertacja świadczy o wielkiej wiedzy Doktoranta z teologii dogmatycznej uprawianej w perspektywie ekumenicznej. Nadto potwierdza umiejętności prowadzenia badań naukowych, które zagospodarowują nowe obszary teologii dogmatycznej. Dysertacja spełnia więc trzy ustawowo określone wymagania: twórczy wkład do danej dyscypliny naukowej poprzez rozwiązanie oryginalnego problemu, znaczne poszerzenie wiedzy Doktoranta i umiejętność prowadzenia badań naukowych. W oparciu o spełnienie przez Doktoranta tych trzech ustawowych wymagań stawiam wniosek o dalsze kontynuowanie przewodu doktorskiego.
ks. prof. dr hab. Bogdan Ferdek
Uważam, że przedstawiona przez ks. Mariusza Kocoła rozprawa (…) jest rzetelnym opracowaniem naukowym, pozwalającym zapoznać się nie tylko z aktualnym stanem rozmów ekumenicznych między katolikami a zielonoświątkowcami, lecz przez kategorię doświadczenia pogłębia rozumienie aktu religijnego. W zaprezentowanej do recenzji wersji syntetycznie ukazuje niezbywalność zaangażowania się całego człowieka w jego relację z Bogiem, podkreślając wpływ oddziaływania Ducha Świętego.
(…) Dysertacja jest napisana językiem jasnym, klarownym, z właściwym aparatem naukowym. Jeżeli w przyszłości praca ukaże się jako książka będzie ona stanowiła cenną publikację w polskim świecie teologicznym, tak w ekumenicznej przestrzeni, jak i w aspekcie teologii pneumatycznej i chrześcijańskiej duchowości.
Dlatego też przedstawiam Radzie Naukowej Uniwersytetu Opolskiego wniosek o dopuszczenie ks. Mariusza Kocoła do dalszych etapów przewodu doktorskiego. Jednocześnie stwierdzam, że recenzowana rozprawa zasługuje na wyróżnienie. Tak wysoką ocenę argumentuję dwoma uzasadnieniami. Po pierwsze ks. Kocoł wykazał się w trakcie pisania swojej pracy bardzo dobrym rozeznaniem teologii systematycznej. Po drugie, dzięki takiemu swobodnemu poruszaniu się w gmachu katolickiej nauki, mógł wykazać się autentyczną ekumeniczną wrażliwością, nie ulegając ani upodobaniom fundamentalistycznym ani też nieodpowiedzialnemu irenizmowi.
o. prof. dr hab. Andrzej Napiórkowski
Fragment książki dostępny online na: https://www.academia.edu/s/184c6826d3