Efekt pasażu :
Konfrontacje inegocjacje tożsamości we współczesnych praktykach artystycznych / Roman Lewandowski
Publikacja, wktórej autor przedstawił komplementarne ujęcie funkcjonowania artystycznego podmiotu wkulturze XX iXXI w. Jednocześnie ukazał sztukę jako platformę do prowadzenia emancypacyjnych debat, kształtującą postawy obywatelskie czy skłaniającą do większej samoświadomości. Podręcznik osztuce najnowszej wkontekście zmiennych zjawisk społecznych, kulturowych itechnologicznych dla studentów uczelni artystycznych, historii sztuki, kulturoznawstwa, socjologii idyscyplin pokrewnych.
Roman Lewandowski - krytyk iteoretyk sztuki, kurator, adiunkt wZakładzie Teorii iHistorii Sztuki Akademii Sztuk Pięknych wKatowicach oraz wykładowca naWydziale Intermediów Akademii Sztuk Pięknych wKrakiwie. Od 2007. związany zBałtycką Galerią Sztuki Współczesnej wSłupsku. Autor 300 publikacji wczasopsimach, książkach iwitrynach internetowych, atakże ponad 100 projektów wystawienniczych wgaleriach polskich izagranicznych.
autor: Roman Lewandowski
projekt graficzny: Zofia Oslislo
wydawca: Akademia Sztuk Pięknych wKatowicach
rok wydania: 2018
ISBN 978-83-65825-14-8
Spis Treści
Przedmowa
CZĘŚĆ l Panoptikum podmiotowości, czyli wybrane dzieje recepcji tożsamości w kontekście zmiennych paradygmatów wiedzy - od XX do XXI wieku
Freudowski model struktury aparatu psychicznego
Heideggerowskie bycie podmiotu ku kresowi
Egzystencjalizm jako projekt antropologii filozoficznej 3ean-Paula Sartre'a
W obliczu Innego (lustra) - Lacanowska koncepcja podmiotu
Polylogue Julii Kristevej, czyli podmiot w procesie
Rolanda Barthes'a homo significans
Cadamerowska tożsamość jako interpretacja i konfrontacja tradycji
Doświadczenie przygodności (i) bycia-w-świecie gier językowych
Człowiek jest bytem bez źródła - antropologia filozoficzna Michela Foucaulta
Derridiańska tożsamość jako ślad (nie)obecności podmiotu (i) historii
Tożsamość jako reperkusja różnicy i powtórzenia w filozofii Gillesa Deieuze'a
Tożsamość jako ready-made i fantazmat w socjologii kultury Deana Baudrillarda
CZĘŚĆ II Zarys historii strategii tożsamościowych w praktykach artystycznych od modernizmu do postmodernizmu
1. Czas awangardy
1.1 Ekspresjonistyczna persona na drodze od ekstazy do melancholii
1.2 Rewolta, prowokacja i profetyczność futurystycznego podmiotu
1.3 Język kubizmu i abstrakcjonizmu jako eliminacja podmiotu na rzecz idei
1.4 Malewicz i Mondrian, czyli bezprzedmiotowy szyfr transcendencji
1.5 Kryzys znaku i gra tożsamości w twórczości Marcela Duchampa
1.6 Automatyzm oraz pismo podświadomości w surrealizmie
1.7 (Nie)tożsamość ekspresjonizmu abstrakcyjnego - od egzystencji do transcendencji
2. Interwał neoawangardy
2.1 3ohn Cage - nowy administrator przypadku, czasu i ciszy
2.2 Happening, czyli kolaż uprzedmiotowionych podmiotów
2.3 Anonimowy i/lub zbiorowy podmiot anty-sztuki w działaniach Fluxusu
2.4 Wiedeńskie katharsis - akcjoniści wiedeńscy na tropie misteriów i archetypów
2.5 Performer jako dzieło i medium
2.6 Szamanizm, transcendencja i mitologia Josepha Beuysa
2.7 Minimalizm, czyli .śmierć" autora i .narodziny" oglądającego podmiotu
2.8 Matrycowanie jednostkowych i uniwersalnych kodów kulturowych w sztuce ziemi
3. Postmodernizm - cięcie, reakcja czy kontynuacja?
3.1 .Podmiotowość w szoku", czyli orgia multiplikowanych tożsamości w sztuce Andy'ego Warhola
3.2 TV Buddha, czyli (re)transmisja obrazów i wizerunków w sztuce wideo
3.3 Sztuka (pisania) opcji zerowej
3.4 Gry językowe podmiotu w sztuce konceptualnej lat 70.
3.5 Artysta jako antropolog w sztuce kontekstualnej
3.6 Fotogeniczność (nie)tożsamości w lustrach hiperrealizmu
3.7 Stara gestualność w nowej ekspresji lat 80.
3.8 Polifonia postmoderny
CZĘŚĆ III Konstytuowanie i redefiniowanie tożsamości - od modernizmu do ponowoczesności
Tożsamość wobec kryzysu idei reprezentacji i utraty przezroczystości przez język
Kreowanie i dyscyplinowanie ciała jako tożsamościowa strategia
Rola abjectu w konstruowaniu podmiotowości
Pragnienie i pożądanie nie-3a
Melancholia jako kryzys i mechanizm transformacji podmiotu
Bojaźń i drżenie, czyli troumo w nowych dekoracjach
CZĘŚĆ IV (Nie)obecna struktura tożsamości
Konwersja i rozproszenie tożsamości jednostkowych oraz zbiorowych
Kontekstualność projektów tożsamościowych
Palimpsestowość i intertekstualność jako modus operandi we współczesnych strategiach tożsamościowych
Kombinatoryka, przygodność i aleatoryka tożsamościowego bricotoge'u
(Postlcielesna (de)terytorializacja tożsamości w czasach posthumanizmu
CZĘŚĆ V Funkcje i strategie artystycznej tożsamości
Pomiędzy fikcją a biografią, czyli mitologizacja dyskursu genealogicznego artysty
Rekonstruowanie i redefiniowanie nomadycznej tożsamości podmiotu - lokacje i dyslokacje ,”Ja"
Atopos - brak umiejscowienia i .znikająca" figura podmiotu
Dynamika trajektorii tożsamości - pomiędzy kulturą a naturą
Ciało jako Inny (tekst) w konstruowaniu podmiotowości
Dylematy i transgresje (kulturowej) płci
Spotkanie i/lub konfrontacja z Innym
Gry i transformacje tożsamościowe
.Zachłanny artysta" - aneksja i kreacja obcych terytoriów
CZĘŚĆ VI Metafory i terytoria podmiotu, czyli tożsamościowe dykcje i figury
Autoportret i autobiografia jako alegoria lustra
.Pisanie" podmiotu abjectem
Nowy wspaniały świat tonorosa
Post-cielesność, czyli bestiarium tożsamości
Kiedy .Ja" staje się kłączem - symulakry, awatary l klony tożsamości w cyberkulturze i sztuce sieci
Maska i teatralizacja w świecie spektaklu
Homo politicus, czyli ornament z ludzkiej masy
CZĘŚĆ VII Strategie retoryczne podmiotu jako praktyka kulturowej dekonstrukcji
Artysta wobec historii i tradycji kulturowych
.Kobiety, małżeństwo jest przeciwko wam". Narracje sztuki wobec patriarchalnej idei tożsamości
Polityka ekwiwalencji i subwersji, czyli sztuka (o) opresji i nierówności
Sztuka dekonstrukcji oraz demistyfikacji sztuki (i artysty)
Poza tabu - desakralizacja sacrum i... profanum
Obrazy (i) ciała - od immanencji do transcendencji
Ewokacje dyskursu miłosnego, czyli miłość w labiryncie krzywych luster
Zakończenie
Efekt pasażu
Multikulturalizm i proces uprzestrzennienia ponowoczesnej tożsamości
Impas podmiotowości, doświadczenie nicości i .reinkarnacja" autora
Polifonia luster i matryc, czyli Ja w świecie post-biologicznym
Tożsamość (sztuki) jako koan
Zarówno to, jak i to - tożsamość jako forma i pustka
Bibliografia
Indeks osób
Podziękowania
Streszczenie
Resume
