Sześć monet z czasów biblijnych
z terenów Judei z nadania Cesarzy rzymskich. Autentyczność wszystkich potwierdzona gradingiem rzeczoznawców NGC / GCN. Niezwykła kolekcja pozwalająca dotknąć przedmiotów z czasów Narodzin, Życia i Śmierci Jezusa Chrystusa z terenów Judei.

DOBRE STANY ZACHOWANIA. SĄ TO OBIEGOWE MONETY Z BRĄZU używane jako środek płatniczy w pierwszym wieku na terenie Judei (NIE reprodukcje, medale, medaliony), noszące ślady użytkowania - obtarcia, nadłamania oraz zużycie materiałowe z uwagi na wiek - patyna, śniedź, ślady korozji.

Kolekcja stanowi wyprzedaż zbiorów będących hobby kolekcjonerskim. Walory zakupione na europejskim rynku numizmatycznym.

W skład zestawu wchodzą monety:

WDOWI GROSZ "Prutah" - {Słowo „prutah” oznaczało „monetę o mniejszej wartości”} -
Jezus usiadł naprzeciw skarbony i przypatrywał się, jak tłum wrzucał drobne pieniądze do skarbony. Wielu bogatych wrzucało wiele. Przyszła też jedna uboga wdowa i wrzuciła dwa pieniążki, czyli jeden grosz.
Wtedy przywołał swoich uczniów i rzekł do nich: „Zaprawdę powiadam wam: Ta uboga wdowa wrzuciła najwięcej ze wszystkich, którzy kładli do skarbony. Wszyscy bowiem wrzucali z tego, co im zbywało; ona zaś ze swego niedostatku wrzuciła wszystko, co miała, całe swe utrzymanie”. {Mk12, 41-44}

Gdy Jezus podniósł oczy, zobaczył, jak bogaci wrzucali swe ofiary do skarbony. Zobaczył też, jak uboga jakaś wdowa wrzuciła tam dwa pieniążki, i rzekł: Prawdziwie powiadam wam: Ta uboga wdowa wrzuciła więcej niż wszyscy inni. Wszyscy bowiem wrzucali na ofiarę z tego, co im zbywało; ta zaś z niedostatku swego wrzuciła wszystko, co miała na utrzymanie. {Łk 21,1-4}

HEROD ARCHELAOS - powrót świętej rodziny z Egiptu do Galilei (dlatego Jezus z Nazaretu). Etnarcha Judei. Wzmiankowany w Ewangelii Mateusza {2,22}

MAREK AMBIBULUS z nadania Cezara Oktawiana Augusta - prefekt* rzymski w Judei w latach 9-12 czyli tzw "życie ukryte" Jezusa { lata dziecięce, epizod z odnalezieniem Jezusa w Świątyni (Łk 2,41-50) }.

CESARZ TYBERIUSZ - do niego odnoszą się ewangeliczne wzmianki o Cezarze. Na podstawie tego typu monety Jezus Chrystus {Ew. Mateusza 22:17-21} nauczał:
„Powiedz nam więc, jak Ci się zdaje? Czy wolno płacić podatek Cezarowi, czy nie? Jezus przejrzał ich przewrotność i rzekł: Czemu Mnie wystawiacie na próbę, obłudnicy? Pokażcie Mi monetę podatkową! Przynieśli Mu denara. On ich zapytał: Czyj jest ten obraz i napis? Odpowiedzieli: Cezara. Wówczas rzekł do nich: Oddajcie więc Cezarowi to, co należy do Cezara, a Bogu to, co należy do Boga.”

HEROD ANTYPAS - syn Heroda Wielkiego, odpowiedzialny za śmierć Jana Chrzciciela. Był obecny przy skazaniu na śmierć Jezusa {Łk 23,8-12}

PONCJUSZ PIŁAT z nadania Tyberiusza - prefekt rzymski w Judei w latach 26-36 - jest to okres gdy Jezus powołuje Apostołów, naucza, uzdrawia, określa rolę Piotra w Kościele, następnie zostaje pojmany, sądzony, skazany i Ukrzyżowany po czym Zmartwychwstaje.

* Prefekt / Prokurator Judei, (łac. praefectus Judeae) tytuł przysługujący rzymskiemu namiestnikowi (governor) Judei.
Urząd ten powstał gdy w szóstym roku Herod Archelaos stracił godność etnarchy Judei, a cesarz rzymski Oktawian August zamiast powołać jego następcę zdecydował się zamienić jego etnarchię w rzymską prowincję.

- - - - - - - - - - -

ŻEBY WIDZIEĆ TRZEBA WIEDZIEĆ :

Królestwo Judei, w którym panował Herod Wielki z woli Rzymu, składało się nie tylko z Judei, ale także z Samarii, Galilei, Perei i innych krain. Po jego śmierci królestwo rozpadło się na „księstwa kieszonkowe”.

Najstarszy syn Heroda Wielkigo, Herod Filip I, został wydziedziczony i nie dostał nic. Część Królestwa Judei: Judeę (z Jerozolimą i Betlejem), Idumeę i Samarię oraz tytuł etnarchy otrzymał Herod Archelaos. Galileę (krainę gdzie dorastał Jezus Chrystus) i Pereę, a także skromny tytuł tetrarchy dostał Herod Antypas. Z kolei północno-wschodnie krainy dawnego Królestwa Judei – Gaulanitis, Batanea, Trachonitis, Auranitis – przypadły Herodowi Filipowi II.

Po dziesięciu latach okrutnych rządów Herod Archelaos został usunięty ze swego stanowiska i zesłany do Galii. Jego ziemie zostały zaś bezpośrednio przyłączone do imperium rzymskiego jako kolejna prowincja – Judea. Zarząd nad nią objął namiestnik z tytułem prefekta. Miał on podlegać namiestnikowi Syrii.

W omawianym okresie na tronie cesarskim zasiadało dwóch władców: Oktawian August (27 r. p.n.e. – 14 r. n.e.) i Tyberiusz (14 – 37 r.). Zarząd nad Judeą sprawowało natomiast pięciu rzymskich namiestników:

Koponiusz (6 – 9 r.)
Marek Ambibulus (9 – 12 r.)
Anniusz Rufus (12 – 15 r.)
Waleriusz Gratus (15 – 26 r.)
Poncjusz Piłat (26 – 36/37 r.)

Szczegółowe opisy monet:

HEROD ARCHELAUS pół prutah

Najbardziej popularne prutahy Heroda Archelaosa (4 r. p.n.e. – 6 r. n.e.) przedstawiają kiść winogron – symbol urodzajnej ziemi. Do rzadszych motywów należały: dziób statku + wieniec laurowy oraz cały okręt + podwójny róg obfitości.

W tym zestawie mamy pół prutahach z dziobem statku i wieńcem laurowym.

MARCUS AMBIBULUS Prutah

Monety jego poprzednika Koponiusza zostały dobrze przyjęte przez miejscową ludność. Z tego powodu jego następca, Marek Ambibulus (9 – 12 r.), zdecydował o pozostawieniu na monetach wprowadzonych wcześniej motywów. Zmianie uległa oczywiście data na rewersie. Pojawiły się lata: 39 (od bitwy pod Akcjum, czyli 8/9 r. n.e.), 40 (9/10 r. n.e.) oraz 41 (10/11 r. n.e.)

Istnieją dwie subtelne różnice stylistyczne, które pozwalają specjalistom odróżnić monety Koponiusza od monet Marka Ambibulusa, gdy data wybita jest niewyraźnie.
Są to mianowicie:
- rysunek liści palmy – na prutahach Marka Ambibulusa są one wygięte w dół nieco bardziej niż na monetach jego poprzednika
- zapis daty – w przypadku prutahów Koponiusza w linii, zaś na monetach Ambibulusa po lekkim łuku.

W tym zestawie mamy Prutah z 8/9 roku naszej ery.

AWERS :
Wygięty kłos jęczmienia, wokół napis: KAICAPOC (cezara).

REWERS :
Drzewko palmowe z owocami, po bokach litery L M – grecki skrót oznaczający datę emisji (L – roku, A°– 39; 39 rok od bitwy pod Akcjum, a więc 8/9 r. n.e.).

CESARZ TYBERIUSZ Denar

Awers:
Głowa Tyberiusza w prawo.
Napis: TI CAESAR DIVI AVG F AVGVSTVS
Tłumaczenie:
Tyberiusz Cezar Divi Augusti Filius August.
Tyberiusz Cezar, syn boskiego cesarza Augusta (Augustus).

Rewers: Postać kobieca, drapowana, prawa, siedząca, trzymająca prawą gałąź i odwrócona włócznia, na krześle z ozdobnymi nogami pod krzesłem potrójna linia.
Napis: PONTIF MAXIM
Tłumaczenie: Pontifex Maximus

Moneta srebrna
Waga: ~3,6 g;
Średnica : 18mm;
Mennica: Lugdunum, współczesny Lyon.

HEROD ANTYPAS

Moneta przedstawia pionową gałązkę palmową otoczoną greckim napisem „Herod Tetrarcha”. Nazwa miasta - Tyberiada (nazwana przez Antypasa na cześć rzymskiego cesarza Tyberiusza) - gdzie bito monety, zawarta jest w wieńcu na rewersie.

Herod Antypas "lis" Rok 34 (30-31 ne) Średnica:24 mm, Waga:11,33 g Awers: Reed pionowo, data „Heroda Tetrarchy” Rewers: Inskrypcja w wieńcu „Tyberias” Ref: RPC 4926, TJC 84

PONTIUS PILATE Prutah

AWERS : Trzy związane kłosy jęczmienia, wokół grecki napis: IOYLIA KAICAPOC (Julia cesarzowa).

REWERS : Simpulum – rytualny puchar, wokół grecki napis: TIBEPIOY KAICAPOC L IS (Tyberiusza cezara L – roku, IS – 16; 16 rok panowania Tyberiusza, a więc 29/30 r. po narodzinach Chrystusa).

{Moneta brązowa; średnica ~16 mm; waga ~1,9 g; Hendin V 1341}

Wśród prutahów Poncjusza Piłata można wyróżnić dwa typy. Na pierwszym z nich z datą 16 (rok panowania Tyberiusza, czyli 29/30 r. n.e.) obok imienia Tyberiusza widnieje również imię jego matki – Julii Liwii. Drugi typ, bity już po śmierci matki cesarza w latach 17 (30/31 r. n.e.) oraz 18 (31/32 r. n.e.) zawiera już tylko imię cesarza.

Niezwykle interesujące są motywy ikonograficzne występujące na prutahach piątego prefekta Judei. Są to mianowicie trzy kłosy żyta i simpulum (na monetach pierwszego typu) oraz lituus i wieniec (na monetach drugiego typu).

Moneta Heroda Antypasa

Bardzo rzadka moneta biblijna Heroda Antypasa (lata 4 pne - 39 ne) zachowana w dobrym stanie.
To Herod Antypas był obecny przy skazaniu Jezusa na śmierć, również on kazał aresztować i ściąć Jana Chrzciciela (pod wpływem pasierbicy Salome, córki Herodiady i Heroda Filipa). Moneta zamknięta w gradingowanej (ocenionej przez rzeczoznawcę) nieotwieralnej slabie gwarantującej autentyczność.

Ewangelista Łukasz opisuje to tak:

Na widok Jezusa Herod bardzo się ucieszył. Od dawna bowiem chciał Go ujrzeć, ponieważ słyszał o Nim i spodziewał się, że zobaczy jaki znak, zdziałany przez Niego. Zasypał Go też wieloma pytaniami, lecz Jezus nic mu nie odpowiedział. Arcykapłani zaś i uczeni w Piśmie stali i gwałtownie Go oskarżali. Wówczas wzgardził Nim Herod wraz ze swoją strażą; na pośmiewisko kazał ubrać Go w lśniący płaszcz i odesłał do Piłata. W tym dniu Herod i Piłat stali się przyjaciółmi. Przedtem bowiem żyli z sobą w nieprzyjaźni. {Łk 23,8-12}

WYPRZEDAŻ PRYWATNEJ KOLEKCJI