Z wypowiedzi czytelnika: "Byłem wstrząśnięty po przeczytaniu tej dokumentalnej książki o zbrodniach popełnionych przez nas, Polaków, na Niemcach – nawet tych, którzy nienawidzili nazizmu i byli prześladowani za swoje propolskie sympatie. Nawet tych, którzy czuli się Polakami, względnie nimi byli, ale podpisali podsuwaną im pod nos volkslistę w obawie przed represjami. I nie było „dobrych Niemców", nie mogło być – mimo licznych świadectw polskich sąsiadów, występujących w ich obronie, choć narażali się na szykany ze strony władz, a na potępienie ze strony ludzi, którzy nie rozumieli złożoności problemów międzyludzkich."

Książka opisuje stosunki polsko-niemieckie w powiecie nieszawskim (aleksandrowskim) w latach 1945-1950.
Jest tu o obozach dla osób pochodzenia niemieckiego w Aleksandrowie Kujawskim, Ciechocinku, Nieszawie. Są również opisy przestępstw na ludności niemieckiej w więzieniach w Grudziądzu, Płocku oraz w obozie w Milęcinie (Mielęcinie).
Książka zawiera przypisy i bibliografię. Treść oparta jest na kilkuletnich badaniach archiwalnych. Nowe ustalenia znacząco poszerzają dotychczasowy stan wiedzy w zakresie stosunków polsko-niemieckich na opisywanym obszarze Kujaw.

Spis treści:
Czas ucieczki
Działania strony niemieckiej
Miejscowy „PKWN” i samorzutna MO
Zatrzymania
Powstanie polskiej władzy cywilnej i aparatu przemocy państwowej
Podstawy prawne zatrzymań
Przebieg i kulisy zatrzymań
Obóz w „Młynie Parowym” w Aleksandrowie Kuj.
Obóz w Ciechocinku
Obóz w Nieszawie
Próba wyjaśnienia
Wysiedlenia
Zakończenie
Załączniki
Polskie ofiary II wojny światowej w aktach Sądu Grodzkiego w Aleksandrowie Kujawskim (1945-1949)
Relacje Niemców
Bibliografia

Robert Stodolny – historyk regionalista, badający dzieje Kujaw, a w szczególności losy Aleksandrowa Kujawskiego. Wyniki swoich badań publikuje w pismach naukowych „Ziemi Kujawskiej” i „Zapiskach Kujawsko-Dobrzyńskich”. Autor książek Od Aleksandrowa do Aleksandrowa Kujawskiego, Żydzi, komunizm, antysemityzm. Aleksandrów Kujawski –analiza przypadku oraz opracowania O Marii Wodzińskiej.