“Kordian i Cham” to powieść autorstwa Leona Kruczkowskiego z 1932 roku, będąca próbą polemiki z wizją wsi romantyków. Bezpośrednio nawiązuje do dramatu “Kordian” Juliusza Słowackiego. Kanwą powieści był pamiętnik Kazimierza Deczyńskiego pt. “Opis życia wieśniaka polskiego” (który został wydany jako “Żywot chłopa polskiego na początku XIX stulecia” w 1907 roku)123.

Głównym bohaterem jest Kazimierz Deczyński, wiejski nauczyciel, który broniąc chłopów w rodzinnej wsi, popada w konflikt z dzierżawcą Czartkowskim. Za jego przyczyną zostaje wcielony do wojska Królestwa Kongresowego, gdzie poznaje na własnej skórze panujący system klasowy. W efekcie odmawia wzięcia udziału w powstaniu listopadowym.

Powieść jest ceniona za zwartą i przejrzystą kompozycję, znakomitą kreację postaci, intrygujące wątki fabularne, wiarygodnie naszkicowane tło historyczne i obyczajowe.

Pamiętaj, że to jest tylko ogólny opis książki. Aby uzyskać pełne zrozumienie treści, najlepiej przeczytać książkę samodzielnie.