Sarkofagi cynowe z grobów królewskich na Wawelu oraz mauzoleów rodzin Promnitzów w Pszczynie i Hochbergów w Świebodzicach. Konserwacja i restauracja, technika, technologia

Agnieszka Trzos

W książce podjęto złożony i trudny temat, dotyczący problematyki konserwacji sarkofagów cynowych znajdujących się w grobach królewskich na Wawelu oraz w mauzoleach rodowych Promnitzów i Hochbergów.

Książka jest oparta na rozbudowanych badaniach, także tych zapoczątkowanych dyskursem naukowym ze specjalistami z innych dziedzin, własnych ustaleniach wynikających bezpośrednio z konserwacji blisko 40 sarkofagów (królewskich na Wawelu, książęcych z Pszczyny, Świebodzic i Oleśnicy czy biskupich z Janowa Podlaskiego i wielu innych) oraz empirycznej wiedzy konserwatorskiej. Omawia zagadnienia historyczne ratowania cennych obiektów funeralnych na podstawie kwerend przeprowadzonych w archiwach Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu, Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków w Katowicach, Szczecinie, Gdańsku, we Wrocławiu i ich delegaturach w Słupsku, Legnicy i wielu innych.

Spis treści

Wprowadzenie / 7

1. Sarkofagi cynowe – wielkogabarytowe dzieła sztuki konwisarskiej / 17
1.1. Cyna / 17
1.2. Sarkofagi / 25
1.3. Wyrób sarkofagów cynowych / 31
1.3.1. Znak mistrza / 31
1.3.2. Budowa sarkofagu / 42
1.3.3. Programy ikonograficzne / 43
1.3.4. Pierwotne rozwiązania konwisarskie / 54
1.3.5. Typy pierwotnych wzmocnień sarkofagów / 57

2. Korozja cyny / 61
2.1. Rodzaje korozji / 61
2.2. Rodzaje zniszczeń korozyjnych / 70
2.3. Trąd cynowy (zaraza, rak lub dżuma cynowa) / 77

3. Historia konserwacji sarkofagów / 81

4. Konserwacja sarkofagów cynowych / 99
1.4. U suwanie produktów utleniania cyny z obiektów wielkogabarytowych / 101
4.2. Wewnętrzne konstrukcje stabilizujące/prostowanie zdeformowanych blach / 110
4.3. Uzupełnienia ubytków/walcowanie blach cynowo-ołowiowych / 135
4.4. Archiwalna dokumentacja konserwatorska / 137

5. Obecny stan wiedzy o pochowkach w krypcie grobowej rodziny Promnitzów w Pszczynie / 147

6. Obecny stan wiedzy o pochowkach w krypcie grobowej rodziny Hochbergów w Świebodzicach / 173

7. Stan wiedzy o pochowkach w metalowych sarkofagach w kryptach grobowych na Wawelu / 197

Zakończenie / 267
Bibliografia / 271
Tabele / 285

Liczba stron: 306