Delikatnie zgięty dolny róg okładki, cała reszta w stanie idealnym.

Ariane Mnouchkine, liderka legendy francuskiej sceny eksperymentalnej i jedyna kobieta uhonorowana Międzynarodową Nagrodą Ibsena, czyni wyobrażenia o kulturze Wschodu częścią języka teatralnego pozwalającego mierzyć się z fantazmatami Zachodu. Inspiracja teatrem Orientu dała początek formie spektakli dotykających europejskich tragedii, takich jak tułaczka uchodźców i problem wykluczenia. W pierwszej polskiej książce poświęconej Théâtre du Soleil Magdalena Hasiuk opowiada historię zespołu zaangażowanego społecznie, dla którego wyobraźnia jest nieograniczonym instrumentem empatii.

Grupa założona w 1964 roku przez studentów Sorbony na zasadach spółdzielni jest dziś międzynarodowym kolektywem obejmującym dwa siostrzane zespoły wywodzące się z Kambodży i Afganistanu. W Polsce gościła jedynie ze spektaklem Złoty wiek, więcej więc można u nas o Théâtre du Soleil przeczytać, niż zobaczyć, chociaż i wybór tekstów nie był dotąd bogaty. Książka Magdaleny Hasiuk wypełnia dojmującą lukę.

Z obszernego opisu wybranych szesnastu inscenizacji Théâtre du Soleil wyłaniają się cztery etapy poszukiwań formy i miejsca słowa w strukturze spektaklu. Hasiuk przeprowadza analizę tej ewolucji, począwszy od tekstu tworzonego metodą kreacji zbiorowej w słynnym Roku 1789, poprzez inscenizacje dramatów antycznych i szekspirowskich, współpracę dramaturgiczną zespołu z Hélène Cixous, teoretyczką feminizmu, dramatopisarką i partnerką Mnouchkine, modyfikującą poszczególne sceny w zależności od potrzeb aktorów, aż po premierę Ostatniego karawanseraju w 2003 roku, w którym ponownie przekreślono różnicę między autorem tekstu a kolektywem. Hasiuk wskazuje, że historia Théâtre du Soleil, powracającego do kreacji zbiorowej wzbogaconej o doświadczenia pracy z utworami klasyków i współczesną dramaturgią, zatacza koło. Jako badaczka teatru laboratoryjnego eksponuje relację między słowem i ciałem – zarówno indywidualnym, jak i społecznym. Badanie ewolucji tekstu w kolejnych przedstawieniach jest sprzężone ze śledzeniem związków między poszczególnymi elementami świata scenicznego, szczególnie zależnościami rytmu, montażu i muzyki.

Monografia Hasiuk przedstawia społeczny kontekst pracy zespołu. Często przywoływana krytyka francuska daje wgląd w sposób rezonowania spektakli Mnouchkine w przestrzeni publicznej oraz ich oddziaływania na wrażliwość estetyczną i społeczną widzów, która odzwierciedla nastroje w Europie Zachodniej końca dwudziestego wieku. Obraz publiczności paryskiej, odmawiającej opuszczenia teatru, żądającej rozmów z twórcami po dziewięciogodzinnym pokazie Strasznej, ale niedokończonej historii Norodoma Sihanouka, króla Kambodży w 1985 roku, pokazuje skuteczność dramaturgicznej strategii Hélène Cixous, poszukującej w teatrze miejsca przypomnienia utraconych, odległych kulturowo historii, żeby opowiedzieć własną wersję współczesnych dziejów.