Between Lvov, New York, and Ulysses' Ithaca: Józef Wittlin - Poet, Essayist, Novelist, edited by Anna Frajlich
Tom esejów zatytułowany "Between Lvov, New York and Ulysses'Ithaca", wydany przez toruńskie Archiwum Emigracji jako kolejna pozycja biblioteki "Źródła i materiały do dziejów emigracji polskiej po 1939 r.", to efekt konferencji upamiętniającej 100. rocznicę urodzin i 20. rocznicę śmierci Józefa Wittlina zorganizowanej w 1996 r. pod patronatem Wydziału Języków Słowiańskich i Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. Amerykańscy i europejscy uczeni spojrzeli na twórczość Józefa Wittlina - poety, pisarza, eseisty i tłumacza - z całkowicie współczesnego punktu widzenia (prace angielskojęzyczne mają streszczenie polskie i odwrotnie). Znajdziemy tu porównanie "Soli ziemi" z "Sierpniem 1914" Sołżenicyna (Zoya Yurieff), a także z "Pierwszym człowiekiem" Camusa (Anna Frajlich), esej o wpływie powieści Wittlina na prozę antywojenną (Krystyna Jakowska) i o jej warstwie mitologicznej (Elżbieta Kosakowska). Zygmunt Kubiak wypowiada się na temat związków twórczości Wittlina z tradycją kultury śródziemnomorskiej, Jerzy Jarzębski przedstawia historię znajomości pisarza z Gombrowiczem, a Jadwiga Maurer jego przyjaźń z Josephem Rothem. Nie ma sensu wymieniać wszystkich tekstów (jest ich w sumie 18), warto jeszcze tylko dodać, że znajdziemy w tomie także omówienie percepcji twórczości Wittlina m.in. we Francji, Niemczech i Hiszpanii, jak też portrety amerykańskich slawistów, Wiktora Weintrauba i Manfreda Kridla, którzy przybliżyli wschodnioeuropejską tradycję kulturową czytelnikom amerykańskim. Tom zamyka esej o problemie literatury emigracyjnej (Halina Filipowicz) i bezcenna bibliografia polskojęzycznych publikacji dzieł Wittlina w kraju i za granicą z lat 1945-1998 (Paweł Kądziela).
