Postać bohatera dramatu "Doświadczyński, czyli Sarmacka śpiewogra o szczęściu Nipuanów" zaczerpnął autor (ur. 1935) - znany poeta, prozaik, dramaturg i tłumacz - z XVIII-wiecznej powieści Ignacego Krasickiego "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki". Akcja utworu rozgrywa się w bliżej nieokreślonym czasie. Doświadczyński - nieodrodny dziedzic szlachecko-sarmackiego światopoglądu - ląduje wraz z dwoma towarzyszami wskutek katastrofy morskiej na nieznanej wyspie Nipu, której społeczeństwem rządzi w dyktatorski sposób wielki komputer Xao. Pojawienie się niesfornych osobników o odmiennej mentalności niszczy dawny porządek społeczny na wyspie, a w jego miejsce pojawia się chaos i anarchia. Mimo wielu humorystycznych sytuacji dramat pełen jest gorzkiej, satyrycznej zadumy nad stereotypami, tkwiącymi w polskiej kulturze i mentalności.