O przedmiocie

Międzywojenni endeccy, zwolennicy państwa narodowego i idei Dmowskiego, iż nie ma państwa bez narodu, który jest jego właścicielem i pełni w nim rolę suwerena, dość precyzyjnie identyfikowali swych przeciwników. Byli nimi przede wszystkim żydzi. Jakkolwiek byśmy na to nie patrzyli z dzisiejszej perspektywy, jakkolwiek byśmy tego nie oceniali – żydzi byli przez endeków charakteryzowani jako żywioł wrogi polskiemu państwu narodowemu. Łatwiej to zrozumieć, zważywszy, że stanowili oni wówczas ok. 10-13 proc. ogółu mieszkańców II RP, że konkurowali z Polakami w wielu dziedzinach, a wiele dziedzin - jak np. handel czy niektóre wolne zawody - zdominowali. Charakterystyczne jednak dla polskiego ruchu narodowego było ujmowanie zagadnienia mniejszości żydowskiej nie z pozycji rasistowskich, jak to było w Niemczech czy we Francji, nawet nie z pozycji religijnych, ale z właśnie z pozycji gospodarczych i politycznych, bo widziano w nich konkurencję zarówno w życiu gospodarczym, jak i politycznym. Mówiąc wprost widziano w żydach groźnych konkurentów władztwa w państwie i nad państwem, które – przecież – miało być państwem polskim, a nie polsko-żydowskim. Konflikt ten był wyraźny także na terenie Gdyni, gdzie przybrał postać żądań ograniczenia osadnictwa żydowskiego w mieście i w porcie.

Gdynia i Pomorze Gdańskie o tyle jednak różnią się od reszty terytorium państwa polskiego, choć są oczywiście tereny, które tej różnicy wyraźnie nie potwierdzają, np. Wielkopolska, że zaznacza się tu też ostro konflikt polsko-niemiecki. Drugim zatem przeciwnikiem endeków gdyńskich są Niemcy. W miarę zbliżania się hekatomby roku 1939 ten konflikt narasta i staje się coraz wyraźniejszy, choć do samego końca żydzi zajmują czołowe miejsce jako przeciwnicy gdyńskich endeków i nie jest w stanie tego zmienić nawet szybko narastające zagrożenie ze strony potężniejących niemal z godziny na godzinę Niemiec Adolfa Hitlera.

Wśród przeciwników politycznych narodowcy mają najpierw piłsudczyków, a od drugiej połowy lat 30. na czoło wybijają się ruchy lewicowe, którym przewodzą socjaliści. Terenem społecznym szczególnie ostrej rywalizacji miedzy narodowcami a socjalistami jest środowisko robotnicze. Środowisko drobnych przedsiębiorców, rzemieślników, wytwórców i przedstawicieli wolnych zawodów – lekarze i prawnicy – w zdecydowanej większości opowiadają się po stronie endecji.

Stan Nowy
Gatunek Historia
Zgłoś naruszenie zasad
Oferta: 910e4586-41a3-4658-b50b-b26873754852

Historia

Śniadowo  
(14)
Radogoszcz  
(13)
Górzyn  
(11)
Grzebienisko  
(9)
Sieraków  
(9)
Chlewiska  
(8)
Rosochate Kościelne  
(8)
Szyszyńskie Holendry  
(7)
Osse  
(7)
Grabówka  
(6)
Bystra  
(6)
Dębe Wielkie  
(6)
Jasne Pole  
(5)
Ząbkowice Śląskie  
(5)
Bronisławów  
(5)
Dłużyna Górna  
(5)
Dydnia  
(5)
Golejewo  
(5)
Kawęczyn  
(4)
Wołów  
(4)
Krasnystaw  
(4)
Stary Sącz  
(4)
Orzoł  
(4)
Poddębice  
(3)
Skęczniew  
(3)
Kamionka  
(3)
Pleśna  
(3)
Ustroń  
(3)
Szczekociny  
(3)
Prochowice  
(3)
Karczewko  
(3)
Tomaszowo  
(3)
Chociwel  
(2)
Wiązowna  
(2)
Staroźreby  
(2)
Szczyglice  
(2)
Nowy Łupków  
(2)
Sieniawa  
(2)
Winnica  
(2)
Jaroty  
(2)
Polska Wieś  
(2)
Brzezinka  
(2)
Suchedniów  
(2)
Poniatowa  
(2)
Styrzyniec  
(2)
Międzybrodzie Bialskie  
(2)
Domaników  
(2)
Kończyska  
(2)
Komorniki  
(2)
Maniowy  
(2)
Trzemeśnia  
(2)
Smokowo  
(2)
Imielin  
(2)
Lipinki  
(2)
Przywidz  
(2)
Góra  
(2)
Modlnica  
(2)
Jerzmanowa  
(2)
Międzyborów  
(2)
Kamesznica  
(2)
Dopiewiec  
(2)
Paszowice  
(2)
Zagórz  
(1)
Siekierki Wielkie  
(1)
Gać  
(1)
Kłodawa  
(1)
Przemków  
(1)
Szczucin  
(1)
Chorągwica  
(1)
Wojkowice  
(1)
Szczyrk  
(1)
Suszec  
(1)
Zarszyn  
(1)
Zasole  
(1)
Kluki  
(1)
Kazanów  
(1)
Okonin  
(1)
Brzostek  
(1)
Nadolice Małe  
(1)
Słupca  
(1)
Nieszawa  
(1)
Cielądz  
(1)
Zaręby  
(1)
Rudołtowice  
(1)
Rosanów  
(1)
Lipinki  
(1)
Sokolniki  
(1)
Dziećmorowice  
(1)
Wielki Klincz  
(1)
Łagów  
(1)
Koźmice Wielkie  
(1)
Pakosławice  
(1)
Pławniowice  
(1)
Białowola  
(1)
Stary Zamość  
(1)
Piątek  
(1)