Ojciec Goriot (fr.: Le Père Goriot) – powieść napisana w 1835 przez francuskiego pisarza Honoriusza Balzaka, wchodząca w skład części Sceny z życia prywatnego jego cyklu powieści Komedia ludzka. Akcja powieści jest osadzona w Paryżu w roku 1819. W fabule przeplatają się losy trzech bohaterów: zaślepionego miłością do swoich córek starca Goriot, tajemniczego kryminalisty ukrywającego się jako Vautrin i naiwnego[potrzebny przypis]studenta prawa, Eugeniusza Rastignaca. Powieść jest powszechnie uznawana za najważniejsze dokonanie Balzaka. Pierwotnie była wydawana we fragmentach podczas zimy 1834/1835. W niej autor po raz pierwszy wykorzystał postaci, które wystąpiły w innych książkach. To technika, która wyróżnia twórczość Balzaka i czyni Komedię ludzką wyjątkową w jego dorobku. Powieść jest również uznanym przykładem jego realistycznego stylu, z użyciem drobnych szczegółów do nakreślenia postaci i kontekstu. Składające się na akcję wydarzenia toczą się w okresie restauracji Burbonów, która wywołała głębokie przemiany w społeczeństwie francuskim. Walka jednostek o zapewnienie sobie miejsca w klasie wyższej jest w książce wszechobecna. Paryż jako miasto również wyciska piętno na bohaterach – zwłaszcza na młodym Rastignacu, który dorastał na prowincji w południowej Francji. Balzac analizuje, poprzez postać ojca Goriot oraz inne, istotę rodziny i małżeństwa, pesymistycznie ukazując funkcjonowanie tych instytucji społecznych. Ojciec Goriot spotkał się z mieszanym przyjęciem. Niektórzy krytycy pochwalali autora za jego kompleksowe ujęcie postaci i wagę przywiązywaną do szczegółów. Inni potępiali go za zbytnie nagromadzenie opisów zepsucia i chciwości. Jako ulubiona książka Balzaka, szybko zdobyła szeroką popularność i zyskała liczne adaptacje teatralne i filmowe. Z niej wzięło się francuskie wyrażenie Rastignac, określające osobę gotową zdobyć się na wszystko by polepszyć swoją pozycję społeczną.