Zwijanie sztandaru. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990

Piotr Brzeziński, Zwijanie sztandaru. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1975–1990,

Gdańsk – Warszawa 2019,
472 s. + 48 s.
wkł. zdj.,
ISBN: 978-83-8098-576-6

Publikacje gdańskiego oddziału IPN: tom 72

Przez całą dekadę lat siedemdziesiątych szeregi PZPR nieustannie rosły. W 1980 r. partia liczyła ponad 3 mln członków, którzy wstąpili do niej albo z pobudek ideowych, albo ze zwykłego konformizmu. Po Sierpniu '80 okazało się jednak, że jest ona kolosem na glinianych nogach i nie potrafi się utrzymać u władzy bez użycia siły. Stan wojenny wcale nie wzmocnił PZPR, a końcówka lat osiemdziesiątych przyniosła jej dekompozycję, zakończoną rozwiązaniem w styczniu 1990 r.

Książka drobiazgowo odtwarza erozję partii komunistycznej. Ukazuje ją zarówno z perspektywy całej Polski, jak i Gdańska - miasta, w którym w grudniu 1970 r. zbuntowani robotnicy podpalili siedzibę Komitetu Wojewódzkiego PZPR, a dziesięć lat później założyli NSZZ „Solidarność”. Jednocześnie to ponadczasowa opowieść o mechanizmach władzy i przestroga przed tym, jaki los spotyka zdemoralizowane elity polityczne, które lekceważą odczucia zwykłych obywateli.

Książka stanowi kontynuację wydanej w 2013 r. monografii Zapomniani dygnitarze. Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR/PZPR w Gdańsku w latach 1945–1990. Szkice biograficzne (nominacja w konkursie Książka Historyczna Roku 2014 w kategorii najlepszej książki naukowej). Publikację wzbogaca ponad trzydzieści tabel i wykresów oraz około stu fotografii.

Monografia powstała w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Partia komunistyczna w systemie władzy w Polsce 1944–1989”.